ซอฟต์แวร์ Software.

          ซอฟต์แวร์ (Software) หมายถึง ชุดคำสั่ง หรือโปรแกรมที่ใช้สั่งงานให้คอมพิวเตอร์ทำงาน ซอฟต์แวร์ จึงหมายถึงลำดับขั้นตอนการทำงานที่เขียนขึ้นด้วยคำสั่งของคอมพิวเตอร์ คำสั่งเหล่านี้เรียงกันเป็นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ จากที่ทราบมาแล้วว่าซอฟต์แวร์ นั้นมันเป็นชุดคำสั่งที่จะทำการสั่งงานให้คอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์ต่างๆ ทำงานตามคำสั่งที่เราต้องการ ยังรวมถึงการจัดเก็บและประมวลผลข้อมูล นอกจากนี้ยังทำการแปลงจากเลขฐานสองให้กลายเป็นข้อมูล ภาพ เสียง หรือตัวอังษรต่างๆ ที่เราเห็นหรือใช้งานอยู่นั่นเอง ซึ่งสามารถแบ่งตามลักษณะการใช้งานได้ 2 ประเภท คือ

          -  ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software)

          -  ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application Software)

1.ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software)

          ซอฟต์แวร์ระบบเป็นโปรแกรมที่ถูกเขียนขึ้นมาเพื่อใช้ในการควบคุมการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ ทำให้การติดต่อประสานกันระหว่าง อุปกรณ์แต่ละชิ้น โปรแกรมแต่ละโปรแกรม ให้สามารถทำงานร่วมกันได้โดยไม่มีปัญหา System Software ที่รู้จักและเป็นที่นิยมกันมาก เช่น Windows, OSX, Linux เป็นต้น ซึ่งแบ่งลักษณะการทำงานได้ดังนี้ 

          - ระบบปฏิบัติการ (Operating System)

          - ยูทิลิตี้ (Utility Program)

          - ดีไวซ์ไดเวอร์ (Device Driver หรือ Driver)

          - ตัวแปลภาษา (Language Translator)

          ระบบปฏิบัติการ (Operating System)

หมายถึง ชุดโปรแกรมที่อยู่ระหว่างฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ประยุกต์มีหน้าที่ควบคุมการปฏิบัติงานของฮาร์ดแวร์ และสนับสนุนคำสั่งสำหรับควบคุมการทำงานของฮาร์ดแวร์ให้กับซอฟต์แวร์ประยุกต์ เช่น Windows XP , DOS , Linux , Mac OS X

          ยูทิลิตี้ (Utility Program)
เป็นโปรแกรมที่ทำหน้าที่เพิ่มประสิทธิภาพของเครื่องคอมพิวเตอร์ ทำให้เครื่องทำงานง่ายขึ้นเร็วขึ้น และการป้องกันการรบกวนโดยโปรแกรมที่ไม่พึงประสงค์ เช่น โปรแกรมป้องกันไวรัส, โปรแกรม Defrag เพื่อจัดเรียงข้อมูลบนฮาร์ดดิสก์ใหม่ ทำให้การอ่านข้อมูลเร็วขึ้น, โปรแกรมยกเลิกการติดตั้งโปรแกรม Uninstall Program, โปรแกรมบีบอัดไฟล์ (WinZip - WinRAR) เพื่อทำให้ไฟล์มีขนาดเล็กลง,โปรแกรมการสำรองข้อมูล (Backup Data)

          ดีไวซ์ไดเวอร์ (Device Driver หรือ Driver)
เป็นโปรแกรมที่ทำหน้าที่ติดต่อกับคอมพิวเตอร์ ในส่วนการรับเข้าและการส่งออกของแต่ละอุปกรณ์ เช่น เมื่อเราซื้อกล้องวิดีโอมาใหม่และต้องการนำเอาวิดีโอที่ถ่ายเสร็จ นำไปตัดต่อที่คอมพิวเตอร์ ก็ต้องติดตั้งไดเวอร์ หรือโปรแกรมที่ติดมากับกล้อง ทำการติดตั้งที่เครื่องคอมพิวเตอร์เพื่อให้เครื่องคอมพิวเตอร์รู้จักและสามารถรับข้อมูลและส่งข้อมูลออกได้

          ตัวแปลภาษา (Language Translator)

คือโปรแกรมที่ทำหน้าที่แปลภาษาระดับต่ำหรือระดับสูงเพื่อให้เครื่องคอมพิวเตอร์เข้าใจว่าต้องการให้ทำอะไร เช่น เมื่อโปรแกรมเมอร์ได้เขียนโปรแกรมเสร็จโดยเขียนในลักษณะภาษาระดับต่ำ (Assenbly) หรือภาษาระดับสูง (โปรแกรมภาษา C) เสร็จก็ต้องมีตัวแปลภาษาเพื่อให้เครื่องคอมพิวเตอร์อ่านเข้าใจ เพราะเครื่องคอมพิวเตอร์จะเข้าใจเฉพาะตัวเลข 0 กับ ตัวเลข 1 เท่านั้น

2. ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application Software)

          ซอฟต์แวร์ประยุกต์เป็นโปรแกรมที่ใช้สำหรับทำงานต่าง ตามที่ต้องการ เช่น การทำงานเอกสาร งานกราฟิก งานนำเสนอ หรือเป็น Software สำหรับงานเฉพาะด้าน เช่น โปรแกรมงานทะเบียน โปรแกรมการให้บริการเว็บ โปรแกรมงานด้านธนาคาร ซอฟต์แวร์ประยุกต์แบ่งเป็น 2 ประเภท ดังนี้

          ซอฟต์แวร์สำหรับงานเฉพาะด้าน เป็น Software ที่ใช้สำหรับงานเฉพาะด้าน เช่น Software สำหรับงานธนาคารการฝากถอนเงิน Software สำหรับงานทะเบียนนักเรียน ซอฟต์แวร์คิดภาษี ซอฟต์แวร์การให้บริการร้าน Seven เป็นต้น

          ซอฟต์แวร์สำหรับงานทั่วไป เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้สำหรับงานทั่วไป โดยในซอฟต์แวร์ 1 ตัวมีความสามารถในการทำงานได้หลายอย่าง เช่น ซอฟต์แวร์งานด้านเอกสาร (Microsoft Word) มีความสามารถในการสร้างงานเอกสารต่างๆ จัดทำเอกสารรายงาน จัดทำแผ่นพับ จัดทำหนังสือเวียน จัดทำสื่อสิ่งพิมพ์ เป็นต้น

สรุปท้ายเรื่อง
          คอมพิวเตอร์ฮาร์ดแวร์ไม่สามารถทำงานได้โดยไม่มีคำสั่ง หรือ โปรแกรมที่เรียกว่าซอฟต์แวร์มีหน้าที่ควบคุมให้คอมพิวเตอร์ทำงานให้ได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ และช่วยให้การใช้เทคโนโลยีเกิดประสิทธิภาพได้อย่างสูงสุด
          ซอฟต์แวร์เบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ซอฟต์แวร์ระบบกับซอฟต์แวร์ประยุกต์ ในการทำงานใดๆ ผู้ใช้จะติดต่อกับซอฟต์แวร์ระบบหรือซอฟต์แวร์ประยุกต์เพื่อควบคุมการทำงานของฮาร์ดแวร์
1. ซอฟต์แวร์ระบบ  เป็นโปรแกรมหรือคำสั่งที่ทำหน้าที่ควบคุมการปฏิบัติงานของคอมพิวเตอร์การสือสารข้อมูลและเครือข่าย และอุปกรณ์อื่นๆ ซอฟต์แวร์ระบบเป็นส่วนติดต่อระหว่างผู้ใช้กับโปรแกรมประยุกต์และฮาร์ดแวร์ จำแนกออกเป็น 2 ประเภท คือ ระบบปฏิบัติการและโปรแกรมอรรถประโยชน์ (Utility Programs)
2.ซอฟต์แวร์ประยุกต์  เป็นโปรแกรมที่ใช้สำหรับทำงานต่างๆ ตามที่ต้องการ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ ซอฟต์แวร์สำหรับงานเฉพาะด้านและซอฟต์แวร์สำหรับงานทั่วไป